Hiện nay, màu sắc trên những màn hình hiển thị đều có những sai số nhất định kể cả khi chúng ta mới mua về. Điều này ảnh hưởng tới chất lượng màu sắc hiển thị chính xác cũng như chất lượng sản phẩm đầu ra của những anh chị làm những công việc đòi hỏi sự chính xác về màu sắc cao như: thiết kế, đồ họa và nhiếp ảnh,vv. Trong bài viết này, Tokyo Camera xin gửi đến quý anh chị hướng dẫn cân màu màn hình cho máy tính, laptop cơ bản, đơn giản.
Tại sao chúng ta cần căn chỉnh màu cho màn hình máy tính?
Những lợi ích thiết thực của việc cân chỉnh màu màn hình
Việc căn chỉnh màu cho màn hình máy tính là một trong những cách để giúp màu sắc màn hình chân thực hơn. Từ đó, giúp các nhà thiết kế, nhiếp ảnh gia tạo ra những tác phẩm tốt và sắc nét như ý của mình trong quá trình xem, xử lý hậu kỳ (chỉnh sửa ảnh vào video).
Thể hiện chất lượng sản phẩm đầu ra
Hiển thị màu sắc chính xác chính là thước đo cần thiết để những người làm trong lĩnh vực nghệ thuật như nhiếp ảnh, thiết kế, đồ họa, in ấn, vv. Màu sắc chuẩn sẽ giúp những sản phẩm in ấn đầu ra cuối cùng có màu sắc đáp ứng nhu cầu của cả khách hàng lẫn người thiết kế.
Làm giảm sự điều tiết không cần thiết cho mắt, chống mỏi mắt, nhức đầu
Việc cân chỉnh màu cho màn hình máy tính giúp đôi mắt của người xem và người làm việc nhiều trước màn hình máy tính để bàn, laptop. Không bị mỏi mắt nếu làm việc trong thời gian dài. Đặc biệt, ánh sáng xanh từ màn hình trong thời gian dài sẽ phần nào gây kích thích hệ thần kinh, khiến người nhìn, làm việc với màn hình có thể bị mắc các vấn đề về mắt như khô mắt,vv.
Để cân màu cho màn hình cần nắm rõ những tiêu chí nào ?
Nhiệt độ màu
Hiện nay, hầu hết những nhà sản xuất màn hình và phần cứng laptop sử dụng hệ điều hành Windows đều thiết kế những màn hình tấm nền LCD và tấm nền OLED có nhiệt độ màu mặc định từ 9300K. Ở mức nhiệt độ màu này, sắc độ hiển thị của màn hình thường sẽ có tông màu chủ đạo là xanh. Vì vậy, mức nhiệt độ màu sắc được khuyến nghị đưa về là 6500K (mức nhiệt độ màu tương đương với màu sắc nhiệt độ ánh sáng tự nhiên vào ban ngày).
Độ sáng và tương phản màu sắc
Ánh sáng luôn là một trong những yếu tố quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp tới chất lượng hình ảnh. Vì nếu thiếu sáng, khiến bức ảnh của bạn bị tối và ngược lại nếu quá sáng cũng sẽ khiến mắt của ta bị lóa. Về lâu dài việc sử dụng màn hình có độ sáng và sắc độ màu không phù hợp sẽ khiến mắt mắc các tật khúc xạ.
Để điều chỉnh độ sáng và tương phản màu, ta cần thực hiện việc điều chỉnh màu trong môi trường ánh sáng dịu, không để ánh sáng mặt trời hay ánh sáng tự nhiên với cường độ cao chiếu trực tiếp vào màn hình (lưu ý không phải tắt hết những nguồn sáng khác, để quá tối cũng không được).
Hiệu chỉnh tia Gamma
Chỉ số tia Gamma ảnh hưởng không hề nhỏ tới sắc độ màu hiển thị trên của màu khoảng giữa. Cụ thể, nếu ta có chỉ số Gamma màu quá thấp, hiển thị màu xám sẽ gần giống với màu trắng. Ngược lại, nếu chỉ số Gamma quá cao, màu xanh lại có khả năng chuyển thành màu đen.
Một số vấn đề cần lưu ý trước khi hiệu chỉnh, cân màu màn hình máy tính, laptop
– Khởi động màn hình máy tính, laptop của bạn ít nhất trong khoảng nửa tiếng đồng hồ (khoảng 30 phút) trước khi hiệu chỉnh để màn hình có thể được làm nóng đến khi nhiệt độ và hoạt động trong điều kiện bình thường.
– Thiết lập lại độ phân giải của màn hình máy tính, laptop của bạn về độ phân giải gốc, mặc định.
– Đảm bảo độ sáng trong phòng, môi trường xung quanh có lượng ánh sáng vừa phải. Tuy nhiên, phòng không cần quá tối (tối đen), nhưng cũng đừng để quá sáng hay quá nhiều màu sắc.
– Làm quen với những thiết lập trên màn hình. Những thiết lập này ta có thể tìm thấy trên hệ điều hành của máy tính (trong phần Control Panel).
Hiệu chỉnh, cân màu màn hình với công cụ tích hợp sẵn trên WIndows 10
Bước 1: Tiến hành mở công cụ hiệu chỉnh màn hình cơ bản và nâng cao tích hợp sẵn trên hệ điều hành Windows.
Nếu bạn đang sử dụng máy tính chạy hệ điều hành Windows, ta có thể sử dụng công cụ điều chỉnh màu sắc cho màn hình trong phần Settings, bạn có thể nhập vào thanh tìm kiếm trên Windows 10 cú pháp: “Calibrate display color” hoặc thực hiện các bước dưới đây để mở công cụ này như sau:
Chọn mục Settings ->> Chọn System ->> Display ->> tại đây ta cuộn chuột xuống dưới tím và chọn mục Advanced Display Settings. Tiếp tục cuộn chuột và chọn mục Color Settings, tại đây ta sẽ thấy Color calibration
Phương pháp 2: Sử dụng tổ hợp phím tắt Windows + R (để mở ra hộp thoại Run). Sau đó, ta nhập từ khóa “dccw” rồi bấm OK, từ đây hệ thống sẽ mở ra phần mềm chỉnh màu màn hình laptop – Display Color Calibration.
Trong trường hợp không tìm thấy Advanced Display Settings ta phải làm như thế nào?
Trên một số phiên bản Windows 10 khascnhau hiện nay sẽ có mục tùy chọn điều chỉnh khác so với Advanced Display Settings, nếu không thấy bạn có thể tìm thử Display to a wireless display ->> chọn tiếp tab Color Managerment và click chọn nút Advanced (trong cửa sổ mở ra) ->> chọn Calibrate display.
Bước 2: Bấm Next để chuyển tới mục Display Color Calibration
Trong phần Display Color Calibration, ta có thể điều chỉnh màu sắc màn hình máy tính, laptop, nhấn Next cho tới khi cửa sổ Adjust Gamma mở ra.
Bước 3: Tiến hành chỉnh màu cho màn hình sử dụng hệ điều hành Win 10
Tại mục Adjust gamma, ta bắt đầu có thể tiến hành cân chỉnh màu sắc màn hình bằng cách điều chỉnh thanh kéo trượt lên và xuống sao cho dấu chấm tròn hầu như biến mất (theo mắt bạn). Hoặc ta cũng có thể căn chỉnh sao cho khớp với hình Good Gamma.
Bước 4: Chuyển tiếp tới phần Adjust brightness – bấm Next
Trong mục Adjust brightness, ta cần sử dụng bảng điều khiển trên màn hình để tiến hành cân chỉnh màu sắc sao cho hình ảnh của chiếc áo và chữ X hiển thị rõ và màu sắc nét nhất theo khả năng quan sát của bạn.
Bước 5: Điều chỉnh độ tương phản (Contrast) cho màn hình hiển thị rõ nét
Trong bước này, ta có thể tùy chỉnh thông số trên giao diện của công cụ để tiến hành tinh chỉnh theo ý, lưu ý ta cần chỉnh sao cho hình ảnh khớp với hiển thị của biểu tượng Good Contrast (ở bước trước). Sau khi tiến hành tinh chỉnh xong như ý muốn, ta bấm Next.
Bước 6: Điều chỉnh Cân bằng sáng (Adjust color balance)
Điều chỉnh 3 thanh trượt – tương ứng với 3 thông số khác nhau, sao cho vừa mắt bạn. Ta cũng có thể tham khảo những hình mẫu trước đó, để tinh chỉnh theo ý của mình dù trên màn hình máy tính để bàn hay laptop sao cho vừa mắt. Sau khi tỉnh chỉnh các thông số như ý, ta tiếp tục bấm Next.
Bước 7: Tiến hành Cân chỉnh màu cho màn hình laptop
Một trong những bước quan trọng trong quá trình tiến hành cân chỉnh màu màn hình. Ta tiếp tục bấm vào Previous calibration – từ đây có thể xem lại màu sắc hiển thị trên màn hình trước khi tiếp tục tinh chỉnh sang bước tiếp theo, bấm nút Current Calibration – từ đây ta có thể xem lại màu sắc hiển thị trên màn hình trước và sau khi điều chỉnh cân màu để so sánh và nhận ra sự thay đổi.
Nếu chưa hài lòng về khả năng tinh chỉnh, nhấn nút mũi tên ở góc trên bên trái màn hình để cân chỉnh lại. Nếu đã hài lòng, hãy bấm OK để lưu lại tùy chỉnh mà bạn đã chọn.
Bước 8: Hoàn tất quá trình căn chỉnh màu trên thiết bị sử dụng Windows 10
Khi cửa sổ ClearType Text Tuner hiện lên ->> tick vào ô Turn on ClearType. Với cách này, bạn sẽ được tùy chọn để đọc chữ rõ ràng hơn trên màn hình. Sau đó, tiếp tục nhấn Next.
Hệ thống Windows sẽ tự kiểm tra và cập nhật điều chỉnh thông số màn hình của bạn được đặt ở góc độ phân giải gốc và nhấn Next.
Công cụ sẽ đưa ra hai biểu mẫu ở định dạng văn bản để bạn lựa chọn sao cho phù hợp với mình nhất.
Sau khi thiết lập xong, màn hình của bạn sẽ được tự động điều chỉnh để hiển thị văn bản như những gì bạn vừa tiến hành thiết lập tùy chỉnh. Bấm Finish để lưu và hoàn tất quá trình này.
Lưu ý với những phiên bản Windows cũ hơn
Những phiên bản WIndows 7/8/8.1 cũ hơn so với Windows 10 bạn có thể tìm công cụ Color Calibration trong phần Display của Control Panel (phần này nằm trong mục Apperance and Personalization).
Hướng dẫn hiệu cân chỉnh màu màn hình bằng công cụ tích hợp sẵn trong hệ điều hành macOS
Với những iFan (fan của các món đồ công nghệ Apple), đặc biệt là người dùng Macbook, iMac thì việc điều chỉnh những thông số trên màn hình đôi khi không được chú trọng, vì nhiều người dùng vốn lầm tưởng rằng, màu sắc hiển thị đẹp của các màn hình iMac, Macbook là đã chuẩn, nhưng thực tế hoàn toàn khác. Màn hình hiển thị của các thiết bị Apple trên chỉ chuẩn hơn so với những màn hình thông thường chứ chưa hoàn toàn “chuẩn màu” trong thiết kế hay đồ họa.
Tuy nhiên, nhà sản xuất Apple cũng trang bị thêm những tính năng hiệu chỉnh màu màn hình. Hãy cùng Tokyo Camera tham khảo một số cách điều chỉnh màu màn hình dựa trên công cụ tích hợp sẵn trên hệ điều hành MacOS.
Cách 1: Tìm kiếm công cụ điều chỉnh màu trên tab Displays
Trên các thiết bị sử dụng máy tính sử dụng hệ điều hành MacOS, ta bấm vào chọn Displays ->> chọn System Preferences ->> Display Calibrator Assistant.
Cách 2: Tìm kiếm trên Spotlight
Nhập vào thanh Spotlight cụm từ calibrate để tìm kiếm. Công cụ trên System Preferences sẽ được mở ra.Sau khi mở công cụ lên, ta sẽ thấy hướng dẫn điều chỉnh từng bước một, ta chỉ cần thực hiện theo hướng dẫn từng bước để chọn và điều chỉnh những thông số như: độ sáng, độ tương phản, gamma sau đó tiếp tục nhấn nút Next đến khi hoàn tất các bước hiệu chỉnh.
Lưu ý:
Công cụ này sẽ tự động thực hiện và đi qua các bước giúp bạn hiệu chỉnh màn hình một cách dễ dàng nhất.
Một số cách hiệu chỉnh màn hình khác
Hiệu chỉnh và căn chỉnh màu màn hình bằng các công cụ online
Hiện nay, một số phần mềm và công cụ hiệu chỉnh thông số màn hình online giúp người dùng có thể điều chỉnh thiết lập cài đặt màn hình. Những phần mềm này có thể hỗ trợ điều chỉnh sắc độ màu một cách chính xác và tùy biến linh hoạt hơn so với những công cụ được tích hợp sẵn trên hệ điều hành như Windows. Tokyo Camera xin gợi ý tới các bạn một số cái tên như:
Photo Friday
Công cụ này giúp bạn có thể điều chỉnh các tùy chọn thiết lập độ sáng, độ tương phản của màn hình. Ta chỉ cần điều chỉnh những tùy chọn thiết lập màn hình cho tới khi quá trình chuyển đổi sắc độ từ tông màu đen sâu sang trắng, giúp ta có thể phân biệt rõ trên màn hình hiển thị một cách trực quan, sắc nét nhất.
Tham khảo thông tin chi tiết về công cụ Photo Friday tại đây
Online Monitor Test
Đây là một trong những công cụ hỗ trợ hiệu chỉnh màu sắc được đánh giá rất cao. Giúp hỗ trợ người dùng thực hiện hàng loạt những bài kiểm tra, từ đó làm thước đo giúp ta có thể điều chỉnh màu sắc màn hình một cách trực quan nhất. Đặc biệt, công cụ này còn có thể giúp ta tìm ra những pixel (điểm ảnh) bị hỏng và đèn backlight trên màn hình bị chết.
Tham khảo thông tin chi tiết về công cụ Online Monitor Test tại đây
The Lagom LCD Monitor Test Pages
Công cụ này cho phép điều chỉnh những thông số và những tùy chọn khác nhau như: độ tương phản; tốc độ phản hồi (ms), tải ảnh về máy dưới định dạng file nén ZIP (dung lượng khoảng 120kb) để có thể kiểm tra bất kỳ một màn hình nào mà bạn có dự định mua về.
Tham khảo thông tin chi tiết về công cụ The Lagom LCD Monitor Test Pages tại đây
Hiệu chỉnh màn hình bằng thiết bị, phần cứng đo màu
Ngoài việc sử dụng những phần mềm, công cụ được tích hợp sẵn trên hệ điều hành hay công cụ tinh chỉnh sắc độ màn hình, ta cũng có thể sử dụng những thiết bị chuyên dụng hỗ trợ quá trình hiệu chỉnh màn hình với độ chính xác cao và chuyên nghiệp. Những giải pháp cân màu màn hình từ bên thứ ba cũng vì vậy được đánh giá cao hơn.
Một trong những thiết bị hỗ trợ cân màu màn hình nổi tiếng hiện nay, phải kể đến giải pháp của Datacolor với các thiết bị hỗ trợ cân màu màn hình Spyder, với những sản phẩm cụ thể như: Spyder 5 Express; Spyder 5 Elite. Spyder 5 Pro.3 phiên bản Spyder trên của Datacolor đều có cảm biến 7 màu, full-spectrum giúp mô phỏng chính xác các gam màu rộng trên màn hình thông thường. Phiên bản cao cấp hơn sẽ có những tính năng hiệu chỉnh chuyên sâu hơn.
Tổng Kết
Trên đây là hướng dẫn cân màu màn hình máy tính mà Tokyo Camera tổng hợp và tham khảo. Hy vọng sẽ giúp anh chị trong quá trình sử dụng màn hình có thể tự thao tác cân chỉnh màu màn hình cơ bản theo ý mình.
Ngoài ra, tại Tokyo Camera cũng có dịch vụ hỗ trợ cân màn hình miễn phí. Anh chị có nhu cầu có thể liên hệ trước với Tokyo Camera để được tư vấn các bước và những thiết bị cần chuẩn bị trước khi tới cân màu màn hình miễn phí.